KBÜ’nün projesiyle Batı Karadeniz’de orman fidanlıklarında omurgasız toprak faunası ilk kez incelenecek; Türkiye’de ise fidanlıklarda ilk kez QBS Toprak Biyolojik Çeşitlilik İndeksi uygulanacak.
Karabük Üniversitesi (KBÜ) Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Duyar’ın yürütücülüğünde başlatılan proje kapsamında, Batı Karadeniz Bölgesi orman fidanlıklarında omurgasız toprak faunası ilk kez araştırılıyor.
TÜBİTAK 1002 Hızlı Destek Programı çerçevesinde desteklenen “Batı Karadeniz Bölgesi Orman Fidanlıklarında Omurgasız Toprak Faunasının Vejetasyon Mevsimindeki Değişimi” başlıklı projeyle fidanlıklarda daha önce hiç incelenmemiş toprak canlılarının sistematik biçimde ortaya konması hedefleniyor.
“Toprak kalitesi ilk kez biyolojik çeşitlilik indeksleriyle değerlendirilecek”
Projeyle birlikte uluslararası geçerliliği bulunan QBS Toprak Biyolojik Çeşitlilik İndeksi Türkiye’de fidanlıklarda ilk kez uygulanacak.
Doç. Dr. Ahmet Duyar, çalışmanın önemine ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Ülkemiz fidanlıklarında çeşitli fauna çalışmaları yapılmış olmasına rağmen, özellikle Batı Karadeniz Bölgesi orman fidanlıklarında toprak faunasına yönelik herhangi bir çalışmaya rastlamadık. Toprak kalitesi bugüne kadar daha çok fiziksel ve kimyasal analizlerle değerlendiriliyordu. Biz bu projede ilk kez biyolojik çeşitlilik indekslerini kullanarak toprak kalite sınıflarını biyolojik açıdan değerlendirmeyi hedefliyoruz.”
Çalışmada iki farklı yöntem kullanılıyor
Projede omurgasız canlıların belirlenmesinde “Çukur Tuzak” ve “Tulgren Hunisi” yöntemlerinin uygulandığını aktaran Duyar, “Zeminde hareket eden canlıları çukur tuzak yöntemiyle, toprak içerisinde yaşayanları ise Tulgren Hunisi sistemiyle tespit ediyoruz. Canlılar ısı ve ışık etkisiyle alt kısımda toplanıyor ve teşhisleri yapılıyor.” dedi.
“Bir çay bardağı toprakta yüzlerce canlı yaşıyor”
Toprakta yaşayan küçük canlıların önemine dikkat çeken Duyar, şu bilgileri verdi:
“Boyutları küçük olduğu ve toprak altında yaşadıkları için bu canlılar gözden kaçıyor. Ancak biz yaptığımız incelemelerde bir çay bardağı toprakta yüzlerce farklı omurgasız canlının yaşadığını tespit ettik. Bu nedenle toplumumuzun bastığı yerin sadece toprak değil, altında çok sayıda canlı organizma barındırdığını bilmesi gerekiyor.”
Karabük, biyolojik çeşitlilik açısından öne çıkıyor
Duyar, Karabük’ün orman varlığı bakımından Türkiye’nin önde gelen illerinden biri olduğunu belirterek, “İlin yaklaşık yüzde 74’ü ormanlarla kaplı. Ayrıca Batı Karadeniz, dünyadaki biyolojik çeşitlilik sıcak noktalarından ikisine ev sahipliği yapıyor. Bunlardan biri Karabük’ün Yenice ilçesinde bulunuyor.” diye konuştu.
Bilimsel ve ekolojik katkılar hedefleniyor
Projeyle bölgede daha önce kaydı bulunmayan türlerin bilim dünyasına kazandırılacağını ifade eden Duyar, zararlı faunaya karşı doğal yırtıcıların belirlenerek ekolojik mücadele yöntemlerinin de geliştirileceğini söyledi.
Duyar, “Bilimsel düzeyde ülkemizin biyoçeşitliliğine katkı sağlayacağız. Bugüne kadar bölgemizde varlığı bilinmeyen türlerin kaydını yaparak yayınlar haline getireceğiz. Eğer zararlı faunanın yırtıcı türlerini tespit edebilirsek, hem ekolojik açıdan zararsız hem de ekonomik açıdan faydalı bir mücadele yöntemi ortaya koyacağız.” dedi.
“Fidanlıkların geleceği toprağın altındaki canlılarda gizli”
Doç. Dr. Duyar, sözlerini şu ifadelerle tamamladı:
“Orman fidanlıklarının geleceği sadece yetiştirilen fidanlarda değil, bu fidanların altında yaşayan küçücük ama çok önemli canlılarda gizlidir. Bu çalışma, ülkemizin biyoçeşitliliğine ışık tutacak ve fidanlıklarımızın geleceğine yönelik ekolojik çözümler üretecek.”
.jpeg)
