Akademik

MHRS'de Randevu Sorununa KAPGEM'den Bilimsel Çözüm

Karabük Üniversitesi KAPGEM tarafından hazırlanan rapor, yapay zekâ tabanlı randevu yönetimi ve aile hekimi entegrasyonu gibi yenilikçi model önerileriyle MHRS’nin yeniden yapılandırılmasını hedefliyor.

Karabük Üniversitesi (KBÜ) Kamu Politikaları Araştırma ve Geliştirme Merkezi (KAPGEM) Sağlık Politikaları Masası tarafından hazırlanan “Merkezi Hekim Randevu Sisteminin (MHRS) Geliştirilmesine Yönelik Politika Önerileri” raporunun tanıtım toplantısı, Safranbolu Kampüsü’nde yer alan tarihi Taş Bina’da gerçekleştirildi.

Etkinliğe; KBÜ Rektörü Prof. Dr. Fatih Kırışık, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Hasan Solmaz, Karabük İl Sağlık Müdürü Op. Dr. İsmail Kara, akademisyenler, öğrenciler ve davetliler katıldı.

KAPGEM’in yedinci politika raporu olan çalışma, MHRS’nin işleyişinden hasta–hekim etkileşimine uzanan geniş bir değerlendirme sunuyor.

“Kamu Politikalarında Model Önerileri Geliştiren Güçlü Bir Merkez İnşa Ettik”

Toplantının açılış konuşmasını yapan Karabük Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fatih Kırışık, KAPGEM’in kurulma sürecinden bugüne taşınan gelişimini şu sözlerle anlattı:

“Kamu politikalarının geliştirilmesi konusunda model önerileri sunacak, eksikleri tespit edecek, günümüz koşullarına göre kamu politikalarının geliştirilmesini ve güncellenmesini sağlayacak bir merkeze ihtiyacımız vardı. Dolayısıyla KAPGEM, burada oluşan ihtiyacı tam anlamıyla karşılayan, yenilikçi politikalar geliştiren, ülkemizin problemlerine çözüm önerileri sunan çok önemli bir merkez hüviyetini kazandı. Üniversitemizin akademik birikimini ülkemizin menfaatleri doğrultusunda politika süreçlerine yansıtan bu yapıyı görmek bizler için gurur verici.”

Kırışık, merkezin farklı politika masalarında yürüttüğü çalışmaların devam ettiğini belirterek, hazırlık aşamasında olan yeni raporların da kamuoyuyla paylaşılacağını söyledi.

MHRS: Türkiye'nin Dijital Sağlık Altyapısının Kritik Bileşeni

Raporun sunumunu gerçekleştiren Sağlık Politikaları Masası Başkanı ve Rektör Danışmanı Doç. Dr. Nihat Yılmaz, MHRS’nin Türkiye’de tüm vatandaşların doğrudan temas ettiği stratejik bir sistem olduğunu belirtti.

Yılmaz konuşmasında, MHRS’nin 2012’den bu yana hastane kuyruklarını azaltan, hekim iş gücünü daha verimli kullanmayı sağlayan ve sağlık planlamasına katkı sunan bir dijital altyapı olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:

“Bu raporda özellikle MHRS sisteminin randevu süreçleri, kullanıcı deneyimi, sağlık hizmetine etkileri ve karşılaşılan sorunlara çözüm önerileri üzerinde yoğunlaşıyoruz. Değerlendirmeler, sistemin işleyişinden hasta–hekim etkileşimine kadar geniş bir çerçevede ele alınmaktadır.”

Artan Sağlık Hizmeti Talebi Sistemi Yeniden Yapılandırmayı Gerekli Kılıyor

Sunumda yer verilen verilere göre, 2002 yılında 3.1 olan kişi başı hekime başvuru sayısı, 2023 yılında 11.4’e yükseldi. Uzman hekim sayısı artmasına rağmen, Türkiye 100.000 kişiye düşen hekim sayısında uluslararası karşılaştırmalarda alt sıralarda yer alıyor.

Bu durumun; bazı branşlarda yoğunluk artışına, uzman hekim yetersizliğine, randevu bulma güçlüğüne, sistemin hatalı kullanımına neden olduğu vurgulandı.

Aile Hekimlerinin Entegrasyonu ve Triaj Poliklinikleri Öneriliyor

Raporun en dikkat çekici önerilerinden biri, aile hekimlerinin randevu süreçlerinde aktif rol üstlenmesi. Buna göre; hastalar önce aile hekimine yönlendirilecek, aile hekimi triaj ve randevu işlemlerini gerçekleştirecek, gereken durumlarda ikinci ve üçüncü basamağa sevk edecektir.

Ayrıca yoğun branşlarda iş yükünü hafifletmek amacıyla hastanelerde “Ayaktan Hasta Triaj Poliklinikleri” kurulması öneriliyor. Bu birimler; randevusuz başvuruları yönlendirecek, doğru branşa sevki sağlayacak ve ilaç raporu, tetkik istemi gibi işlemleri yürütecek.

Yapay Zekâ Destekli Dinamik Randevu Sistemi

Rapor, uzman hekimlerin çalışma cetvellerinin haftalık ve dinamik şekilde yönetilmesi gerektiğini belirtiyor.

Buna göre; MHRS masaları tarafından haftalık çalışma planı hazırlanacak, anlık değişiklikleri yansıtan yapay zekâ tabanlı bir program sisteme entegre edilecek, pilot şehirlerde uygulanarak model değerlendirilecek.

Randevuya Gelmeme Sorununa Caydırıcı Sistem

Raporda randevuya gelmeme oranlarını azaltmak için; uyarı/yaptırım mekanizmaları, kullanıcı dostu hızlı iptal sistemleri öneriliyor.

Yapay Zekâ İle Branş Yönlendirmesi ve Çevrimiçi Muayene Sistemi

Yanlış branşa başvuru sorununu azaltmak amacıyla, “Neyim Var” uygulamasının yapay zekâ ile geliştirilmesi ve hastaların şikâyetlerine göre en doğru polikliniğe yönlendirilmesi önerildi.

Ayrıca uzman hekimlerin mesai dışı saatlerde görüntülü/sesli hizmet verebileceği “Çevrimiçi Hasta Randevu ve Tedavi Sistemi” önerisi de raporda önemli bir yer tutuyor.

Sürdürülebilir Bir Dijital Sağlık Ekosistemi Hedefi

KAPGEM’in hazırladığı politika raporu; MHRS’nin yalnızca teknik yönlerinin değil, sağlık hizmetinin organizasyonel yapısının da yeniden ele alınmasını öneriyor. Rapor, randevu erişilebilirliğinin artırılmasını, hasta memnuniyetinin yükseltilmesini ve sağlık hizmetlerinin sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulmasını hedefliyor.

Raporun editörlüğünü Prof. Dr. Fatih Kırışık üstlenirken; çalışmayı Doç. Dr. Nihat Yılmaz, Prof. Dr. Ahmet Taylan Çebi, Dr. Öğr. Üyesi Durdane Yılmaz Güven, Dr. Öğr. Üyesi Yusuf Seçgin, Dr. Öğr. Üyesi Rukiye Sümeyye Bakıcı ve Arş. Gör. Dr. Büşra Demirer hazırladı.